Hænsnakofinn
Sjúkdómavarnir í hænsnakofanum
- Fylgstu vel með fuglunum þínum og þekktu einkenni hættulegra sjúkdóma. Mikilvægt er að uppgötva sjúkdóm snemma.
- Láttu vita ef fuglarnir þínir veikjast eða deyja og þig grunar smitandi sjúkdóm. Þú getur hringt í þinn dýralækni eða dýralækni hjá Matvælastofnun.
- Hugaðu að smitvörnum: Haltu hreinu - haltu fjarlægð; sjá nánar hér að neðan.
- Gefðu fuglunum þínum ekki eldhúsafganga; sjá nánar hér að neðan.
Smitvarnir
Haltu hreinu
- Þvoðu hendur áður en þú ferð til fuglanna.
- Þrífðu búrið og skiptu daglega um vatn og mat.
- Þvoðu og sótthreinsaðu tæki og tól sem komast í snertingu við fuglana. Mikilvægt er að fjarlægja skít af tækjum áður en þau eru sótthreinsuð. Ef þú færð lánaða hluti frá öðrum hreinsaðu og sótthreinsaðu þá áður en þau komast í snertingu við fuglana þína.
- Hreinsaðu og sótthreinsaðu skóna þína eða vertu með sér skó sem þú ferð í þegar þú ferð til fuglanna. Skítur undir skóm er greið leið fyrir smitefni að berast til fuglanna.
- Vertu með sér föt sem þú notar einungis þegar þú ferð til fuglanna. Skiptu svo um föt þegar þú ferð inn á heimili þitt.
Haltu fjarlægð
- Ef gestir sem eiga fugla koma í heimsókn, haltu þeim frá fuglunum þínum.
- Reyndu að forðast að heimsækja aðra bæi sem halda hænsnfugla
- Ef þú hefur verið nálægt öðrum fuglum, þvoðu og sótthreinsaðu föt og tæki sem gætu hafa komist í snertingu við þá fugla.
- Ef þú hefur farið með fugl frá þér á sýningu, haltu þeim frá þínum fuglum í 2 vikur. Ef þú kaupir nýja fugla, haltu þeim aðskildum í 30 daga áður en þú setur þá saman við hópinn.
- Deildu ekki tækjum eða svæði sem þú notar fyrir fuglana með nágrönnum þínum eða öðrum fuglaeigendum. Ef þú þarft nauðsynlega að lána tæki og tól, þvoðu og sótthreinsaðu þau fyrir notkun hjá fuglunum þínum.
- Íhugaðu að girða af svæði fyrir utan staðinn sem þú ert með fuglana þína á, til að hindra að fólk geti borið smit í fuglana þína.
- Passaðu vel að villtir fuglar komist ekki í snertingu við fuglana þína. Passaðu líka upp á að nagdýr komist ekki að fuglunum og að þú sért með skordýravarnir.
- Fargaðu dauðum fuglum á réttan hátt. Ef fugl deyr hjá þér, notaðu hanska og settu hann í plastpoka sem lekur ekki. Settu svo plastpokann í annan plastpoka áður en þú setur hann í ruslið. Þvoðu síðan hendurnar og umhverfið innandyra sem fuglinn gæti hafa komist í snertingu við.
Ráðleggingar um heilnæma fóðrun
Hænsnfuglar eru alætur. Þrátt fyrir það átt þú ekki að gefa þeim hvað sem er. Aðalfæða þeirra á að vera þar til gert fóður ætlað hænsnum. Fræ, afgangar af grænmeti og ber skaltu gefa hænunum þínum einungis í litlu magni. Matarafgangar eins og pasta, kartöflur og brauð eru ekki hentugt fóður fyrir þær.
Vegna hættu á dýrasjúkdómum er alfarið bannað að fóðra alifugla með kjötleifum alifugla, þó svo að afgangarnir hafa verið eldaðir. Þú skalt forðast að matreiða hrátt alifuglakjöt ef þú ert að safna afgöngum fyrir hænsni nema gæta fyllsta varúðar svo afgangar verða ekki fyrir krossmengun frá hráu kjöti. Ekki er ráðlagt að gefa hænum kjöt frá öðrum dýrum, það er ekki heilnæmt fyrir þær. En sé það gert skal þá kjötið ávallt vera hitameðhöndlað.
Þú skalt ávallt gæta fyllsta hreinlætis við söfnum afganga úr eldhúsi fyrir hænsnin þín til að tryggja að þeir komist aldrei í snertingu við hrátt kjöt og hrá egg nema eggin séu úr þínum hænsnahópi.
Hvað gerist ef sjúkdómur kemur upp?
Ef upp kemur tilkynningaskyldur sjúkdómur getur það haft alvarlegar afleiðingar fyrir hænsni eða önnur dýr eftir því um hvaða sjúkdóm er að ræða, þau veikjast og geta drepist. Í einhverjum tilvikum, eins og við fuglaflensu eða Newcastle veiki, eru öll dýrin aflífuð ef smit er staðfest.
Sett er flutningsbann á smitaða búið og á stórt svæði í kringum smitstaðinn, þar með talið á öll alifuglabúin sem eru innan varnarsvæðis. Greining á alvarlegum dýrasjúkdómi getur líka haft afleiðingar á útflutning afurða úr landinu. Útflutningur getur verið stöðvaður í lengri tíma sem getur haft alvarleg áhrif á efnahag í landinu.
Gin- og klaufaveikifaraldurinn í Bretlandi árið 2001 er mjög gott dæmi um þá áhættu sem tekin er þegar dýrum er gefinn eldhúsafgangur. Uppruni sjúkdómsins var rakinn til svínabús sem fóðraði með hitameðhöndluðum eldhúsafgangi frá veitingastöðum. Þessi faraldur varð til þess að a.m.k. 6,5 milljónir dýra (nautgripir, sauðfé og svín) voru aflífuð og ársframleiðsla á búfjárafurðum á landsvísu var 20% minni en áætluð var. Fjárhagslegt tjón landbúnaðar- og matvælageirans var um þrír milljarðar punda og ferðamálageirinn tapaði öðru eins. Heildarkostnaður fyrir þjóðina er talinn hafa verið um átta milljarðar punda. Ætla má að afleiðingar af slíkum faraldri hér á landi yrðu mjög alvarlegar, jafnvel óbætanlegar fyrir íslenska dýrastofna.